سیلیکون ها
مرطوب کننده ها
عصاره ها
غلظت دهنده ها
فیلتر ها
ویتامین ها
سیلیکونها
دایمتیکون و سیکلومتیکون موجود در فرمولاسیون باعث می شود تا فراورده به راحتی روی پوست گسترده شود. علاوه بر این سیلیکونها حالت پوشاننده داشته و یک سد محافظ در برابر عوامل محیطی ایجاد می کند که باعث محافظت پوست از یک سو و حفظ رطوبت پوست از سوی دیگر می گردند. این مواد هیچگونه حالت چرب یا روغنی روی پوست ایجاد ننموده ولی به پوست لطافت و نرمی فوق العاده ای می بخشند.
ویتامین ها
آلفا-توكوفريل استات (DL-Alpha-Tocoferyl Acetate)
اين ماده شكل پايدار ويتامينE مي باشد كه از نظر ظاهري مايعي ويسكوز است. مطالعات زيادي كه در چند سال گذشته بر روي اين ماده انجام گرفته است نشان مي دهد كه توانايي نفوذ در لايه هاي مختلف پوست را دارا مي باشد.
ويژگي ها:
- افزايش رطوبت لايه شاخي پوست
- ضد التهاب
- افزايش تشكيل لايه اپيدرم در موارد جراحت هاي سطحي
- جلوگيري از آسيب هاي ايجاد شده از راديكال هاي آزاد
- محافظ پوست در مقابل سوختگي ناشي از آفتاب (كاهش ميزان سلول هاي آسيب ديده)
- افزايش شاخص SPF (عامل حفاظت در برابر آفتاب)
- حفاظت در برابر آسيب هاي ايجاد شده بوسيله راديكال هاي اكسيژن واكنش دهنده
كاربرد:
- لوسيونهاي بدن
- محصولات مراقبت از پوست
- كانديشنرها
- شامپوها
د-پنتنول (D-Panthenol)
اين ماده پرو ويتامين B5 بوده و به شكل مايع شفاف بدون رنگ و غليظ (ويسكوز) است. ويتامين B5 (اسيد پنتوتنيك) تركيب ناپايداري است كه درفرمولاسيون هاي آرايشي و بهداشتي قابل استفاده نمي باشد و به همين دليل مشتقات پايدارتر آن مانند د ـ پنتنول و اتيل پنتنول در بازار موجود است. در داخل سلول، ويتامينB5 طي يك سلسله فرآيندهاي بيوشيميايي به كوآنزيم A و پروتئين حامل آسيل تبديل مي شود. كوآنزيم A ضمن آنكه نقش اساسي در سوخت و ساز سلول ايفا مي كند، وجود آن براي تأمين انرژي مورد نياز براي تداوم حيات و تقسيم سلولي ضروري است. به همين دليل ويتامين B5 از اهميت بسزايي در بافت هايي كه تكثير سلولي در آنها فعال و شديد است برخوردار مي باشد.
ويژگي ها:
- نفوذ نسبتاً عميق به داخل پوست
- رطوبت دهندگي (تشكيل پيوند با مولكول هاي آب يا نگهداري آب) در مورد پوست و مو
- تبديل به اسيد پنتوتنيك بعد از ورود به سلول ها
- افزايش تقسيم سلولي و تجديد سلول ها
- افزليش سرعت تشكيل لايه اپيدرم بعد از سوختگي، زخم هاي ناشي از اگزما، جراحي پلاستيك
- بهبود علائم التهاب
- كم كردن خارش
- تحريك رنگدانه ها
- تقويت ريشه و ساقه مو
- افزايش حجم مو
- بهبود بخشيدن شانه خوري مو در حالت خيس
كاربرد:
- محصولات مراقبت از آفتاب و بعد از آفتاب
- شامپو
- كانديشنر
- كرم هاي دست و صورت
- لوسيون هاي بدن
- لوسيون هاي صورت
- محصولات مراقبت از كودك
ویتامین F
این ویتامین مخلوطی از اسیدهای چرب لینولئیک اسید و لینولنیک اسید (امگا 3 و امگا 6 ) و اولئیک اسید (ماده اصلی روغن زیتون) می باشد. اسیدهای چرب ضروری بر روی پوست و مو چند اثر قابل توجه دارند:
الف. (آثار تغذیه ای- ترمیمی) باعث ترمیم ساختار پوست و مو می شوند زیرا یکی از اجزاء تشکیل دهنده غشاء سلولی هستند.
ب. ( اثر مرطوب کنندگی) این ویتامین از تبخیر بیش از حد آب از سطح پوست و مو جلوگیری می نماید و رطوبت پوست و مو را به مدت طولانی و موثر حفظ می کند.
ج. اثر آنتی آندروژنیک: این اسید ها قادر هستند 5-آلفا ردوکتاز تیپ 1و 2 را مهار نمایند. این اثر به علت جذب این اسیدها از سطح پوست در مصرف موضعی نیز دیده می شود بنابراین ویتامین F قادر است در درمان و کاهش ریزش مو موثر باشد بنابراین این شامپو در افرادی با موهای خشک که تحت درمانهای ضد ریزش مو هستند به عنوان شوینده مناسب توصیه می گردد.
د. اثر ضد رادیکالهای آزاد: که باعث ایجاد اثرات حفاظتی از این مواد می گردد و پوست و مو در برابر اثرات مضر اشعه UV و عوامل مخرب محیطی محافظت می نماید.
ه. به عنوان یک عامل Refatting agent عمل نموده و در صورت زدوده شدن بیش از حد چربی یا تاخیر در ترشح مجدد چربی پوست، جایگزین چربی پوست و مو می شوند.
ویتامینA پالمیتات
ویتامین A جزء ویتامینهای محلول در چربی بوده و براحتی جذب پوست می گردد. این ویتامین به فرمهای استری، retinoic acid, retinol, retinal و کارتنوئیدها وجود دارد. در بدن فرمهای گوناگون این ویتامین به هم تبدیل می گردند و در نهایت retinoic acid ایجاد می نمایند. این ماده باعث افزایش متابولیسم سلولی، تقسیم سلولی و در نهایت بازسازی پوست می شود. ویتامین A با تسریع سرعت بازسازی پوست و افزایش ساخت کلاژن، باعث استحکام پوست، افزایش الاستیسیته و کاهش عمق چین و چروک های پوست می شود. ویتامین A به شفاف شدن پوست و روشن تر شدن رنگ آن کمک نموده و باعث کوچک تر شدن منافذ پوست می شود. کمبود این ویتامین با کاهش بینایی به خصوص در شب همراه بوده و باعث خشکی و زبری پوست می گردد. استفاده مستقیم از رتینوئیک اسید بر روی پوست، باعث افزایش سریع تقسیمات سلولی شده و نوسازی پوست با سرعت زیادی انجام می شود که خود باعث پوسته پوسته شدن، قرمزی و التهاب می گردد و در بسیاری از موارد تمایلی به استفاده از آن وجود ندارد ولی ویتامین A یا رتینول با سرعت کمتری عمل نموده و فاقد مشکلات ذکر شده می باشد. ویتامین Aپالمیتات، استری از ویتامین A می باشد که به عنوان یکی از موثرترین درمانهای پیری پوست شناخته شده است.
ویتامین B6یا پیریدوکسین
ین ویتامین به همراه مقادیر بسیار کم روی اثرات آنتی آندروژنیک Saw Palmetto را افزایش می دهند و در برخی منابع حتی اثرات آنتی آندروژنیک نیز برای آنها ذکر شده است. کمبود این ویتامین باعث التهاب پوست و ریزش مو می گردد زیرا این ویتامین در متابولیسم پروتئین ها و چربی ها دخیل است. مصرف موضعی این ویتامین در درمان ریزش مو، شوره و خارش پوست سر موثر است.
ویتامین C
امروزه ثابت شده است که ویتامین C نقش بسزایی در زیبایی و سلامت پوست دارد. ویتامین C قادر است که از تولید ملانین جلوگیری کند. وجود ویتامین C برای ساخت کلاژن ضروری است و در نوسازی پوست نقش اساسی داشته و در ترمیم زخمها بسیار موثر است. این ویتامین نقش آنتی اکسیدانی داشته و از اثر رادیکالهای آزاد بر روی پوست نیز جلوگیری می کند.
ویتامین k
یکی از ویتامین های محلول در چربی است که کار اصلی آن کمک به انعقاد خون در زمان خونریزی است. مصرف موضعی ویتامین K در فراورده های آرایشی جهت رفع نقایصی است که در اثر مشکلات گردش خون به وجود می آید مثل سیاهی و تیرگی دور چشم، قرمزی و سرخی پوست، سیاهرگهای واریسی .
اثر ویتامین K در رفع سیاهی و تیرگی دور چشم به اثبات رسیده است. این ویتامین روی مویرگهای سطحی پوست اثر گذاشته و گردش خون سیاهرگی را بهبود می بخشد. آفتاب سوختگی، گرما، استرس، سیگار کشیدن و استفاده طولانی از مواد محرک پوست باعث افزایش شبکه های مویرگی روی پوست می شوند.
فیلترها
بنزوفنون 3 (Benzophenone-3)
اين ماده جاذب اشعه UV و به شكل پودر زرد رنگ است كه در فاز روغني به راحتي حل مي شود. مهم ترين ناحيه طيف الكترومغناطيس، ناحيه UV است كه اين به دليل تأثير پذيري آن روي پوست انسان مي باشد.
ناحيه (320-400 nm) UV-A كه 90% از طيف UV رسيده به زمين را تشكيل مي دهد باعث التهاب و قرمزي پوست و تجمع رنگدانه ها در پوست در اثر تابيدن آفتاب به بدن مي گردد. در كنار اين اثرات UV-A دليلاصلي پيري زودرس پوست است و به عنوان ايجاد كننده محدوده اي از مشكلات پوستي و چشمي در نظر گرفته مي شود. اثرات زيان آور UV-A به وسيله تشكيل راديكال هاي اكسيژن انجام مي گيرد كه اين راديكال ها با بيوپليمرهاي سلولي از قبيل DNA و پروتئين برهمكنش ايجاد مي نمايند.
ناحيه UV-B 10% طيف UV رسيده به زمين را تشكيل مي دهد. اين پرتو عامل اصلي تجمع رنگدانه ها در پوست است. UV-B مي تواند باعث التهاب و قرمزي پوست (آفتاب سوختگي) شود و در ايجاد بيماري هاي پوستي و چشمي سهيم است. ناحيه UV-C خطرناك ترين قسمت طيف UV است كه به وسيله لايه اوزن اتمسفر جذب مي شود. دليل ايجاد آسيب هاي پوستي و افزايش احتمال سرطان پوست دانشمندان نسبت به قرار گرفتن در معرض پرتوي UV بدون حفاظ مناسب اخطار داده اند. امروزه براي كم كردن اثرات زيان بار نور خورشيد از مواد جاذب UV نه تنها در محصولات ضد آفتاب استفاده مي شود بلكه در اكثر محصولات جديد روز براي پوست و مو نيز استفاده مي گردد.
ويژگي ها:
- ايجاد حفاظت در برابر پرتو UV-A و UV-B ، جذب UV
- حلاليت عالي در فاز روغني
- نقطه ذوب پائين
- پايداري نوري قابل توجه (باعث كارآيي طولاني اين ماده مي شود)
- قابليت سازگاري با اكثر مواد اوليه مورد استفاده در محصولات آرايشي و بهداشتي
- قابليت آميخته شدن با اكثر مواد جاذب UV
كاربرد:
- محصولات مراقبت از پوست
- محصولات مراقبت از بدن
- محصولات ضد آفتاب
- شامپوها
غلظت دهنده ها
گوار هيدروكسي پروپيل تريمونيوم كلرايد (Guar Hydroxypropyltrimonium Chloride)
پودر سفيد مايل به زردي است كه جزء پليمرهاي كاتيوني مي باشد. اين ماده از واكنش بين گروه هاي هيدروكسيل در مولكول گوار با پروپيلن اكسيد تهيه مي شود. با استفاده از محصولات مراقبت از پوست حاوي اين ماده، لايه نازكي بر سطح پوست تشكيل مي شود كه وظيفه محافظت و پايدار ساختن آن را برعهده دارد. اين پليمر احساسي دلپذير و قابل قبول از نظر سهولت مصرف روي پوست ايجاد کرده و حساسيت پوستي و قرمزي را تا 30 درصد بهبود مي بخشد.
ويژگي ها:
- خاصيت غلظت دهندگي زياد براي كليه سيستم هاي آبي مانند لوسيونها و محصولات آرايشي
- در حضور مقادير زياد نمك، داراي ويسكوزيته ثابتي است كه از اين خاصيت مي توان در محصولات
ضد عرق با غلظت بالا استفاده كرد.
- پايداركننده كف
- سازگاري بالا با ساير مواد فعال سطحي
- بي اثر نمودن اثرات سوء سورفكتانتهاي آنيوني و خاصيت ضدتحريك پذيري
- بازگرداندن سريع ظرفيت بافري pH پوست
- نرم كننده پوست و كاهش خشكي و زبري آن
- نرم كننده مو
كاربرد :
- شامپوهاي نرم كننده پوست و مو
- كرم هاي نرم كننده پوست
- ژل ها، امولوسيونها و شامپوهاي بدن
- اسپري هاي ضد عرق
- فرآورده هاي تميز كننده صورت
- لوسيون هاي بعد از اصلاح صورت
- كرم هاي پوست
- كرم هاي ضدآفتاب
عصاره ها
عصاره چای سبز
عصاره چای سبز یا Green tea عصاره برگ گیاه Camellia Siensis می باشد. چای سبز به صورت خوراکی در کاهش کلسترول خون و افزایش متابولیسم چربی (سوزاندن چربی ها) مورد مصرف دارد و بیشترین مورد استفاده آن در مکمل های لاغری است. عصاره چای سبز حاوی پلی فنل ها و کاتشین ها است. این ماده دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی هستند. این مواد از پراکسیداسیون چربی ها جلوگیری کرده و از ایجاد واکنش های التهابی در پوست جلوگیری می کنند. ماده اصلی که در این عصاره دارای خاصیت ضد رادیکال آزاد است Epigallocatechin Gallate یا به اختصار EGCG نام دارد و به عنوان عامل محافظت کننده در مقابل رادیکالهای آزاد و مبارزه با پیری، شهرت یافته است ( قدرت EGCG 20 برابر قدرت آنتی اکسیدانی Vit E است).
عصاره چای سبز حاوی مقادیری کافئین طبیعی است که باعث بهبود گردش خون پوست و تقویت موها می گردد. علاوه بر این خصوصیات ضد میکروبی این گیاه نیز به اثبات رسیده است.
عصاره گزنه Urtica dioica
عصـاره به دست آمـده از برگهـای این گیـاه طـی تحقیقاتی که به عمـل آمده هنگامی که بر روی پوست سر استفاده میشود، رشد موها را تحریک می نماید. این عصاره غنی از اسیدهای آمینه همچنین ویتامینهای C ، گروه B و K می باشد که منبع مهمی برای تغذیه فولیکولهای مو میباشد. این ترکیب خواص ضد التهابی داشته و در رفع کهیر ناشی از حساسیت به مواد غذایی اثر درمانی قطعی دارد. عصاره این گیاه مخصوصاً به صورت الکلی نه تنها در رشد موی سر اثر می کند، بلکه مانع از ریزش مو می شود و همچنین چربی مو و شوره سر را نیز از بین می برد.
در فهرستی که کمیته غذا و داروی آلمان از خواص عصاره برگ گزنه ارائه داده است، یکی از مواد بسیار موثر در توقف ریزش مو می باشد. همچنین این گیاه خواص ضد باکتریایی داشته و مانع از رشد باکتریها در موضع شده و حالت های بیماریزای مو را از بین برده و از این طریق نیز باعث تقویت فولیکولهای مو می گردد.
عصاره رازیانه Foeniculum Vulgare
این عصاره از قدیم الایام به عنوان افزایش دهنده شیر مادران مورد استفاده قرار می گرفته است. همچنین برای راحتی زایمان در زنان باردار مصرف می گردیده، در بهبود قاعدگی های دردناک نیز بسیار موثر می باشد. از خواص درمانی دیگر آن این است که موجب لاغری شده و برای
کاهش وزن مفید می باشد. این گیاه حاوی ترکیبات استروژن به نام آنتول Anethole بوده که اثرات افزایش شیر را به این ماده نسبت داده اند. به هر حال واضح است که اسانس روغنی دانه های رازیانه خواص استروژنی داشته و از فعالیت آنزیم 5- آلفا – ردوکتاز در سلولهای فولیکول جلوگیری نموده و در نتیجه مانع تشکیل دی هیدروکسی تستوسترون (عامل اصلی ریزش و توقف رشد مو) ، می گردد. مخصوصاً این پدیده در ریزش موی آندروژنیک Male Pattern) یا الگوی ریزش موی مردانه)، بسیار موثر می باشد.
عصاره مریم گلی Salvia officinalis
خواص ضد میکروبی و ضد قارچی قوی داشته و به صورت انتخابی بر روی قارچ پیتروسپوروم موثر میباشد. خواص ضداکسید کنندگی داشته و همچنین به عنوان خوشبو کننده درفرآورده های آرایشی- بهداشتی مورد مصرف دارد. همچنین با داشتن خواص ضد التهابی قوی از میزان شوره سر می کاهد. تنتور برگ گیاه بر روی پوست سر مالیده شده و باعث رشد موی سر می گردد. این عصاره خواص هورمونی نیز داشته که باعث کاهش فعالیت غدد سباسه پوست سر شده و از عوارض ناشی از آن جلوگیری می نماید
عصاره میوه Saw Palmetto یا سابال (Sabal)
این گیاه نوعی نخل است که در امریکا رشد می کند. نام علمی این گیاه Serenoa Repens می باشد و اثر بخشی آن به صورت خوراکی در درمان هیپرپلازی پروستات به اثبات رسیده است به طوری که مقایسه آن در تستهای کلینیکی اثراتی مشابه فیناسترید نشان داده است و در کتب معتبر به عنوان ماده آنتی آندروژن به آن پرداخته شده است. اثر آنتی آندروژنی و مهار 5- آلفا ردوکتاز باعث شده که این ماده در درمان ریزش مو نیز استفاده شود و اثرات قابل توجهی از آن در درمان ریزش موی آندروژنی دیده شده است. این عصاره حاوی بتا سیتسترول های فراوان است که خاصیت آنتی آندروژنی (استروژنی) دارند. از آنجا که آندروژن باعث افزایش فعالیت غدد چربی نیز می شود استفاده از مهار کننده 5 – آلفا ردوکتاز باعث کاهش چربی پوست و مو نیز می گردند و چربی مو به حالت نرمال بر می گردد.
عصاره جوجوبا
گیاه Simmondsia chinenis یا جوجوبا بومی مناطق گرم و خشک است. قدرت فوق العاده این گیاه در سازگاری با شرایط گرم و خشک توجه محققان را به خود جلب کرد تا مواد موجود در این گیاه که مسبب ایجاد چنین آثاری می شوند، شناسایی کنند.
روغن این گیاه نیز اثر بسیار جالبی در رفع خشکی پوست و مو از خود نشان می دهد و اثر نرم کنندگی، مرطوب کنندگی و محافظت کنندگی فوق العاده ای دارد. روغن جوجوبا قادر است چربی اضافه پوست را در خود حل کند و باعث تمیزی پوست شود و منافذ پوست را از چربی اضافه پاک کند. بنابراین استفاده از این روغن در افرادی با پوست چرب و پوست خشک هر دو مفید است. عصاره جوجوبا به عنوان محافظ مو عمل می کند و باعث ترمیم ساختار آن می گردد. این عصاره باعث جلوگیری از شکنندگی و نازکی مو می شود. جوجوبا در بسیاری از محصولات به عنوان محرک رشد مو، محکم کننده مو و انرژی دهنده به ریشه مو مورد مصرف قرار گرفته است. این ماده بدون ایجاد حالت چرب بر روی مو، یک لایه محافظ بر روی مو ایجاد می کند که باعث افزایش رطوبت در مو و افزایش حجم مو می شود. افزایش رطوبت در مو باعث کاهش الکتریسیته ساکن و حالت پذیری مناسب مو نیز می گردد.
عصاره دم اسب Equisetum arvense
این عصاره به علت داشتن سیلیس آزاد داروی موثری در درمان زخمها و اولسرها معرفی شده است. در قدیم از برگ این گیاه برای برق انداختن فلزات و چوب استفاده می شده است و آنرا با نام Bottle brush می شناختند (به خاطر محتویات سیلیس بالا). سیلیس موجود در این گیاه به صورت محلول بوده و می تواند توسط پوست سر جذب گردد. این گیاه به عنوان ترمیم کننده نسوج و تامین کننده املاح و عناصر معدنی بدن بوده و اثر ضد عفونی کننده و التیام دهنده زخمها را دارد.
تحقیقات متعدد نشان داده اند که سیلیس کلوئیدی موجب افزایش خاصیت ارتجاعی و مقاومت پوست و مو می گردد. عصاره آن در درمان بیماریهای التهابی مانند خارش اثرات بسیار مفیدی دارد. عصاره این گیاه حاوی مواد معدنی و املاح ضروری برای فولیکولهای مو بوده و در نتیجه باعث تقویت آن می گردد.
عصاره آووکادو
این عصاره روغنی از میوه گیاه Persea Gratissima بدست می آید. روغن آووکادو حاوی ویتامین های E, D, A طبیعی می باشد. فیتواسترولهای این روغن براحتی در سطح پوست و مو گسترش می یابد و سرعت نفوذ بالایی در پوست و مو دارد. این ماده دارای خاصیت ضد التهاب خفیف می باشد و در افرادی با پوستهای حساس و شوره خشک بسیار موثر است. این ماده یک لایه بسیار نازک چربی بر روی مو باقی می گذارد بدون اینکه ظاهر چرب یا حالت سنگین روی مو ایجاد کند و می تواند به عنوان جایگزین چربی طبیعی پوست و مو عمل کند و از خشکی و ایجاد الکتریسیته در مو جلوگیری نماید. همچنین وجود ویتامین های محلول در چربی با منشاء طبیعی در این عصاره سبب تغذیه ریشه مو و ترمیم و محافظت مو در برابر عوامل نا مساعد خارجی می گردد.
عصاره اکلیل کوهی Rosmarinus officinali
از قدیم الایام از عصاره این گیاه برای رشد مو و جلوگیری از طاسی استفاده می شده است. این عصاره یک ترکیب ضد میکروب بوده و خواص ضد باکتری، ضد قارچ، ضد کپک و ضد ویروس بسیار قوی دارد. این ترکیب خواص آنتی اکسیدان داشته و نیز حاوی ترکیباتی است که باعث مهار پراکسیداسیون چربی و تصفیه رادیکالهای پراکسید می گردند. فعالیت آنتی اکسیدانی رزماری از ویتامین E قوی تر می باشد. این ترکیب اثر التیام دهنده و قابض دارد. بر اساس تحقیقاتی که انجام شده، لوسیون این گیاه فعالیت غدد سباسه و چربی پوست سر را به میزان بسیار چشمگیری کاهش می دهد. همچنین این عصاره اثرات ضد التهابی داشته که بسیار برای پوست سر مفید می باشد. در واقع التهاب موجود در پوست سر نیز یکی از عوامل تحریک غدد چربی می باشد. به صورت تجارتی از عصاره این گیاه در فرآورده های مو و پوست و همچنین شامپوهای بدن و مو استفاده می شود. این گیاه همچنین گردش خون را تحریک نموده، بنابراین رشد مو را به دلیل افزایش گردش خون در پوست افزایش می دهد
شیباتر Shea butter
این کره گیاهی از گیاه Butyrospermum parkii که بومی افریقا است، تهیه شده است. این ماده یک مرطوب کننده طبیعی است که پوست را در برابر اشعه UV حفظ نموده و اسید های چرب موجود در آن باعث بازسازی و نوسازی پوست می شوند و پوست را از خشک شدن، ترک خوردن، چروک و آفتاب سوختگی محافظت می نماید و امروزه در فرمولاسیون بسیاری از کرمهای اروپایی نیز به چشم می خورد.
عصاره Grapefruit
عصاره این گیاه غنی از ویتامین C، پتاسیم، بتا کاروتن، آهن، کلسیم و سایر مواد معدنی و بیوفلاونوئید است. عصاره گریپ فروت کاهش دهنده کلسترول خون می باشد و در محصولات لاغری به کار می رود. در مصرف موضعی به عنوان نرم کننده و طراوت بخش در فرمولاسیونهای گوناگون به کار می رود.
عصاره بابونه Chamomilla recutita
عصاره این گیاه از قدیم الایام به عنوان رنگ مو، نرم کننده و حالت دهنده مو مورد استفاده قرارمی گرفته است. عصاره این گیاه از طریق سلول سازی (اپی تلیزاسیون) در تسریع التیام زخمها نقش مهمی را ایفا می کند، خواص ضد التهابی، ضد باکتری، دئودورانت (بو بر) داشته، این گیاه محرک پروتئین سازی بوده و بدین ترتیب سلول سازی را در فولیکول مو که حاوی سلولهای کراتینوسیت می باشد افزایش داده و باعث رشد و تقویت مو می شوند. خواص ضد التهابی آن باعث می گردد که به پوست سر،حالت آرامش (ریلاکس) بیشتری داده و زمینه را برای رشد و تقویت هر چه بیشتر پیاز مو فراهم آورد. از پماد عصاره بابونه برای جلوگیری از آلودگی زخمها و بهبود جوشها، سوختگی ها، جراحات، خراشها و همچنین ترک پوست استفاده می شود. کامازولن و بیزابولول مواد موثره اصلی این عصاره هستند که اثرات درمانی بسیاری دارند.
کمیته غذا و داروی آلمان برای گلهای بابونه اثرات ضدالتهابی بر روی پوست و بافت مخاطی، اثرات درمانی برای بیماریهای باکتریایی پوست، خواص دئودورانتی و همچنین محرک متابولیسم پوست و مو را قائل شده است. این عصاره به صورت گسترده و تجارتی به عنوان یک ماده ضد آلرژی و ضدالتهابی و همچنین در فراوده های مو به عنوان یک نرم کننده و حالت دهنده و روشن کننده و شفاف ساز مو استفاده می گردد.
بیزابول
دارای خواص ضد التهابی، ضد میکروبی و ضد قرمزی پوست می باشد و بدون ایجاد حساسیت عمل می کند و به بهبود التهابات ناشی از آفتاب سوختگی کمک می نماید
انار
انار سرشار از بتا کاروتن، منیزیم، اسید فولیک، ویتامینهای C,B2,B1 و آهن است. پوست و دانه های انار حاوی آلکالوئید ها و پلی فنل هایی است که خاصیت آنتی اکسیدانی قوی دارند. ماده موثره عصاره انار ترکیب فنلی به نام الاژیک اسید ( Ellagic acidحدود 40%) می باشد. این ماده خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد ویروسی دارد به علاوه باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و اکسیداسیون چربی ها را کاهش می دهد. اثر آنتی اکسیدانی الاژیک اسید حدود سه برابر چای سبز می باشد. در مورد مصارف موضعی، عصاره انار به عنوان آنتی اکسیدان و عامل محافظ در برابر رادیکالهای آزاد در برخی فرمولاسیونهای ضد چروک به کار برده می شود. عصاره انار غنی از تانن ها می باشد و به همین علت بسیار قابض است و بر روی پوست باعث کوچک شدن منافذ پوست می گردد. بر روی ساقه مو نیز به علت داشتن اثر قابض، قادر است رنگ مو را بر روی ساقه مو ثابت نماید و عمر رنگ مو را طولانی تر نماید. از طرفی وجود خاصیت آنتی اکسیدانی قوی از اثر رادیکالهای آزاد بر روی مو جلوگیری نموده و از اکسیداسیون رنگ مو جلوگیری می نماید در نتیجه رنگ مو تحت تاثیر عوامل محیطی تغییر رنگ نمی دهد و کم رنگتر نمی گردد. علاوه بر این عصاره انار خاصیت ترمیم کنندگی دارد و به حفظ رطوبت در مو و تغذیه بهتر ریشه مو کمک می کند.
اسطوخودوس Lavandula officinalis
نام Lavandula ، از کلمه لاتین Lavare که به معنای شستن و پاک کردن می باشد، منشاء گرفته است و دلیل این نامگذاری این بوده که از گونه های مختلف این گیاه از قدیم الایام برای نظافت و معطر ساختن در حمامها یا در آرایشگاهها استفاده می نموده اند و از گذشته به عنوان یک پاک کننده پوست مورد توجه بوده و برای تمیز نمودن زخمها و جراحات از آن استفاده می شده است. تحقیقاتی که در مورد این گیاه صورت گرفته نشان داده است که اسانس اسطوخودوس با انجام ماساژ برروی پوست به سرعت جذب گردیده و اثرات مفید خود را برروی پوست به جا می گذارد. این گیاه اثر ضد عفونی کننده و التیام دهنده دارد. همچنین میزان گردش خون در پوست را افزایش داده و باعث ایجاد شادابی و حالت صورتی رنگ پوست می گردد. عصاره این گیاه حالت تورم و التهاب پوستی را کاهش داده و سبب می شود که پوست حالت سالم و عادی خود را باز یابد
اسکوآلن
این ماده روغنی از منابع گیاهی تهیه می شود و با رادیکالهای آزاد مبارزه می کند این ماده خصوصیات ضد سرطانی از خود نشان می دهد و در ترکیبات چربی پوست بطور طبیعی موجود می باشد و همچنین این ماده خصوصیت نرم کنندگی و مرطوب کنندگی دارد.
آویشن Thymus vulgaris
عصاره این گیاه باعث افزایش گردش خون در مویرگهای ناحیه مورد استفاده می گردد. این گیاه خواص ضدعفونی کنندگی بسیار قوی دارد. همچنین عصاره آن به صورت لوسیون در محل کوبیدگی و دررفتگی و آماس و تورم اثرات درمانی بسیار مفیدی دارد.
ترکیب تیمول موجود در این عصاره ضد عفونی کننده قوی بوده و اثر میکروب کشی آن برفنل ترجیح دارد. همچنین این عصاره یک ضد قارچ بسیار موثر می باشد. این عصاره در اثر سایش باعث قرمزی پوست می گردد که به دلیل افزایش گردش خون موضعی می باشد. و همچنین یک ترکیب بو بر است. همچنین پلی متوکسی فلاونهای موجود در آویشن باعث ایجاد خواص آنتی اکسیدانی در آن می گردد.
مرطوب کننده ها
پروپیلن گلایکول (Propylene glycol):
این ماده یک الکل آلی است و پلیمرهای پروپیلن گلایکول PPG شامل 3و6و9و12و...، پلیمرهایی از پروپیلن گلیکول در آب هستند. اعداد موجود در نامهای فوق نشاندهنده تعداد واحدهای پروپیلن گلیکول است. این ماده می تواند جهت ضدفوم بودن استفاده گردد. همچنین زمانی که فرمولاسیون برای پوست تحریک کننده نباشد، می تواند مورد مصرف قرار گیرد. این ماده با جذب آب موجب مرطوب کردن پوست شده و از پوسته پوسته شدن آن جلوگیری کرده و آنرا نرم می کند. همچنین جهت پایدار کردن فرمول، مرطوب کردن و حالت دادن به پوست نیز استفاده می شود. نقطه ذوب 59- و نقطه جوش 188.2 درجه دارد.
گليسرين (Glycerin)
مايعي است شربتي شكل، شفاف و جاذب الرطوبه، با مزه اندكي شيرين كه به دنبال چشيدن آن گرما حس ميشود. بدون بو و يا دارای بوي خفيف است.
ويژگي ها :
- به علت جذب بالاي رطوبت، به عنوان یک مرطوب كننده عالي، به نگهداري و احياي رطوبت پوست كمك ميكند.
- با خاصيت نرم كنندگي، نرمي و لطافت پوست را تامين مي كند.
- اصلاح ويسكوزيته فرآورده هاي آرايشي و بهداشتي و جلوگيري از خشك شدن آنها از وظايف اين ماده اوليه است.
كاربرد :
- شامپوهاي مرطوب كننده و نرم كننده
- مايعات دستشويي مرطوب كننده و نرم كننده
- شامپو بدن
- خمير دندان
- كرم و لوسيون
- صابون گليسرينه
پلي اتيلن گلايكول 7 گليسريل كوكوات (PEG-7 Glyceryl Cocoate)
ماده اي بي رنگ محلول در آب، الكل و محلولهاي الكلي با بوي قابل تشخيص روغن نارگيل است. اين ماده فعال سطحي غيريوني، نوعي استر اسيد چرب با منبع غير حيواني مي باشد و با مواد فعال سطحي آنيوني، كاتيوني و ساير مواد نانيونيك سازگار است.
در محدوده pH نرمال به كار رفته در مواد آرايشي و بهداشتي پايدار مي باشد.
ويژگي ها
:
- جاذب الرطوبه
- نرم كننده
- امولسيون دهنده
- داراي حداقل اثر بر روي كف كنندگي محصولات
- كمك حلال براي افزودني هایی از قبيل اسانس ها و روغن ها
كاربرد:
- شامپو بدن و سر
- صابون مايع
- كف حمام
- تونيك مو
- لوسيون ها و كرم هاي پوست
- تونيك ها و لوسيون هاي پاك كننده
- لوسيونهاي بعد از اصلاح صورت
آلفا هیدروکسی اسید
آلفا هیدروکسی اسید ها دارای خاصیت مرطوب کنندگی بوده و سرعت نوسازی پوست را افزایش می دهند به طوری که از غلظت های بالاتر از 75% آنها جهت پیلینگ استفاده می شود. این اسیدها باعث تحریک تشکیل کلاژن شده و در پیشگیری از ایجاد چین و چروک نیز موثر است.
سديم لوريل اتر سولفات (Sodium Laureth Sulfate)
خمير نيمه شفاف سفيد يا زرد رنگ كه داراي بوي ملایم بوده و با غلظت هاي 30 و 70 درصد در بازار موجود است. جزء مواد فعال سطحي آنيوني محسوب شده و از خانواده آلكيل اتر سولفاتها مي باشد و از تركيب يك الكل چرب (به عنوان مثال روغن نارگيل) با اكسيد اتيلن و سولفوناسيون متعاقب آن به دست مي آيد.
ويژگي ها :
- به عنوان شوينده متداول در اكثر محصولات بهداشتي سر و بدن مورد استفاده قرار مي گيرد.
- داراي خاصيت كف زايي خوبي بوده ولي كف آن سبك است و حالت كرمي ندارد و در مجاورت چربي ها از بين مي رود.
- به آساني در آبهاي سخت و معمولي با كف فراوان حل مي شود و با ساير افزودني ها سازگار است.
- داراي طبيعت تحريك كنندگي پوست مي باشد و به ساختمان دو لايه چربي در پوست آسيب وارد مي آورد و سبب افزايش تبخيرنامحسوس پوست و خشكي آن مي گردد. بنابراين در صورت همراهي آن با ديگر مواد فعال سطحي آنيوني، آمفوتريك و غير يوني، كيفيت و ميزان كف كنندگي و شويندگي در سطح مطلوبي تامين مي گردد.
كاربرد:
- شامپوهاي سر و بدن
- مايعات دستشويي
سديم لوريل اتر سولفات صدفي (Pearlized Sodium Laureth Sulfate)
مايع سفيد ويسكوز (غليظ) با حالت صدفي كه جزء مواد فعال سطحي آنيوني محسوب مي شود.استفاده از عوامل صدفي كننده مانند «اتيلن گليكول منو استئارات» و «اتيلن گليكول دي استئارات» به فرآورده هاي بهداشتي و شوينده، ظاهري صدفي و زيبا مي بخشد. هم اكنون اين قبيل مواد در اختلاط با مواد فعال كننده سطحي مانند «سديم لوريل اتر سولفات» به كار رفته تا گنجاندن آن در فرمولاسيون با سهولت بيشتري انجام گيرد.
ويژگي ها :
- داراي خصوصيات سديم لوريل اتر سولفات مي باشد با اين تفاوت كه داراي حالت صدفي است.
كاربرد:
- شامپوهاي سر و بدن
- مايعات دستشويي
تري اتانول آمين لوريل اتر سولفات (TEA-Laureth Sulfate)
مايع زرد كمرنگی است و جزء مواد فعال سطحي آنيوني مي باشد. با توجه به اين نظريه كه تغيير دادن يون مخالف مواد فعال كننده سطحي آنيوني مي تواند موجب تفاوت چشمگير در ميزان ملايمت آن نسبت به بدن شود، با جايگزيني يون سديم با تري اتانول آمين مي توان ملايمت سديم لوريل اتر سولفات را افزايش داد.
ويژگي ها :
داراي خصوصيات سديم لوريل اتر سولفات مي باشد با اين تفاوت كه اثر آن روي پوست و مو ملايم تر است.
كاربرد:
- شامپوهاي سر و بدن
- مايعات دستشويي
كوكونات فتي اسيد دي اتانول آميد (Coconut Fatty Acid Diethanol Amide)
مايع ويسكوز زرد كمرنگي است كه در گروه مواد فعال سطحي غيريوني قرار دارد. به این معنی که بخش آبگريز اين ماده در pH رايج فرآورده هاي آرايشي و بهداشتي، فاقد بار الكتريكي است.
ويژگي ها :
- افزايش دهنده كف
- تامين كننده گرانروي بويژه در مورد شامپوها
- بهبود حالت پذيري مو
- كاهش ميزان تحريكات پوستي
كاربرد :
- شامپوهاي بدن و سر
- مايعات دستشويي
- صابون هاي مايع و صناعي
سديم N- لوريل ساركوزينات (Sodium N-Lauryl Sarcosinate)
مايع شفاف بيرنگي است كه جزء گروه كوچكي از مواد فعال سطحي آنيوني محسوب مي شود. اين ماده از تركيب اسيدهاي چرب با ساركوزينات (اسيد آمينه) بدست مي آيد و ملايمتي كه براي اين ماده در تماس با پوست گزارش شده، نشان دهنده ايمني استفاده از آن در فراورده هاي آرايشي است.
ويژگي ها:
- انحلال پذيري بالا در آب
- قدرت كف كنندگي خوب
- عدم تاثير سختي در ميزان كف كنندگي
- قدرت پاك كنندگي ملايم
- كاهش اثر مواد فعال سطحي آنيوني تحريك كننده
كاربرد :
- شامپوهاي بدن و سر
- مايعات دستشويي
- صابون مايع و قالب
- خمير دندان
- خمير و كف ريش اصلاح
- بو برها و محصولات ضد تعرق
- كرم هاي كاهش دهنده درد
كوكاميدوپروپيل بتائين (Cocamido Propyl Betaine)
مايع شفاف زرد كمرنگي است كه جزء مواد فعال سطحي آمفوتريك (ملايمترين رده مواد فعال كننده سطحي) محسوب مي شود. ساختار آن داراي سر حجيم و بزرگ آبدوستي است كه شباهت کامل به اسيدهاي آمينه پروتئين هاي پوست زنده دارد. شايد اين شباهت، سازگاري و ملايمت اين ماده را توجيه كند.
ويژگي ها:
- پايين آوردن سطح تحريكات چشمي (عدم سوزاندن چشم كودك)
- تلفيق عملكرد پاك كنندگي و كف كنندگي با ملايمت استثنايي
- پايين آوردن سطح كلي تحريكات ناشي از مواد فعال سطحي آنيوني
- نرم كننده گيسو
- ضد الكتريسيته ساكن
كاربرد :
- شامپو بدن
- شامپو سر
- مايعات دستشويي
سديم لوريل سولفات (Sodium Lauryl Sulfate)
ماده سفيد رنگي است كه از طريق سولفوناسيون آلكيل الكل ها بدست مي آيد و به دو صورت پودري و سوزني نيز در بازار يافت مي شود. اين نمك به سختي در آب محلول بوده ولي با افزايش حرارت، حلاليت آن به طور وسيعي افزايش مي يابد. حلاليت كم آن موجب محدوديت مصرف آن در شامپوهاي مايع می شود. اين تركيب را معمولاً با مواد فعال سطحي غيريوني يا آنيوني ديگر درمي آميزند تا پايداري كف و گرانروي آن افزايش يابد و از گرايش آن به زدودن چربي پوست كاسته شود.
ويژگي ها:
- خاصيت كف كنندگي زياد
- قدرت پاك كنندگي بالا
كاربرد:
- فراورده هاي بهداشتي دهان و دندان
- شامپو فرش و كارواش
پلي سوربات 20 (Polysorbate 20)
اين ماده به صورت مايع زرد يا زرد قهوه اي با بوي كم و مشخص مي باشد كه مخلوطي از سوربيتول و مشتقات مونو و دي انيدرید آن است. اين ماده تقريباً با 20 مول اتيلن اكسايد به ازاء هر مول سوربيتول و انيدریدهاي آن متراكم شده و جزء مواد فعال سطحي غير يوني محسوب مي شود.
ويژگي ها:
- عامل امولوسيون كننده، پخش كننده و محلول كننده در تشكيل امولوسيونهاي روغن در آب
- حلال اسانس ها و ويتامين هاي محلول در چربي (A, D, E)
- جذب مواد محلول در چربي
كاربرد:
- انواع محصولات بهداشتي از قبيل شامپو بدن و سر
- داروسازي( فرآورده هاي جلدي)
- محصولات آرايشي (كرم، لوسيون و…. )
- حشره كش ها و صنايع غذايي
پلي اتيلن گلايكول 7 گليسريل كوكوات (PEG-7 Glyceryl Cocoate)
ماده اي بي رنگ محلول در آب، الكل و محلولهاي الكلي با بوي قابل تشخيص روغن نارگيل است. اين ماده فعال سطحي غيريوني، نوعي استر اسيد چرب با منبع غير حيواني مي باشد و با مواد فعال سطحي آنيوني، كاتيوني و ساير مواد نانيونيك سازگار است.
در محدوده pH نرمال به كار رفته در مواد آرايشي و بهداشتي پايدار مي باشد.
ويژگي ها:
- جاذب الرطوبه
- نرم كننده
- امولسيون دهنده
- داراي حداقل اثر بر روي كف كنندگي محصولات
- كمك حلال براي افزودني هایی از قبيل اسانس ها و روغن ها
كاربرد:
- شامپو بدن و سر
- صابون مايع
- كف حمام
- تونيك مو
- لوسيون ها و كرم هاي پوست
- تونيك ها و لوسيون هاي پاك كننده
- لوسيونهاي بعد از اصلاح صورت
پلي اتيلن گلايكول 150 دي استئارات (PEG-150 Distearate)
ماده فعال سطحي غيريوني جامد، به شكل دانه هاي سفيد رنگ بوده و داراي اثر ملايم مي باشد.
ويژگي ها:
- قوام دهنده
- اين ماده معمولاً در فرمولاسيون هايي كه به سختي قوام پيدا مي كند مورد استفاده قرار مي گيرد، بگونه اي كه در غلظت هاي پائين مصرف نيز قوام (ويسكوزيته) بالايي ايجاد مي نمايد با اين توجه كه در هنگام استفاده در فرمولاسيون بايد در دماي c60 گرم و ذوب شود.
- امولسيون ساز
كاربرد:
- شامپوي سر
- شامپوي بدن
- لوسيون هاي تميز كننده پوست
لارت 4 (Laureth-4)
ماده فعال سطحي غيريوني به شكل مايع بوده كه داراي خاصيت كف كنندگي كمي مي باشد.
ويژگي ها:
- امولسيون ساز خوب
- حلال براي اسانس و روغن ها
- اثر قوام دهندگي در فرمولاسيون هايي كه شامل مواد فعال سطحي ديگر مي باشد.
كاربرد:
- شامپوها
- تميز كننده هاي بدن
- محصولات فرم دهنده
- محصولات مراقبت از پوست
- محصولات آرايشي
- بو زداها
پلي اتيلن گلايكول 60 آلموند گليسريد (PEG-60 Almond Glycerides)
اين ماده فعال سطحي غيريوني روغن اصلاح شده سبزيجات با كيفيت بسيار بالا است كه به شكل خمير/ مايع زردرنگ يافت مي شود. اين ماده به عنوان يك افزودني چند عاملي در محدوده وسيعي از محصولات مراقبت فردي به كار مي رود.
ويژگي ها:
- نرم كننده محلول در آب
- داراي خاصيت چرب كنندگي بسيار بالا (Super Fatting)
- عامل پائين آورنده كشش سطحي، تركننده سطح و پراكنده سازنده
- افزايش دهنده ملايمت فرآورده با موضع اثر
- كاهش دهنده اثرات تحريكي پاك كننده ها
- حلال
- افزايش دهنده قابليت تحمل الكتروليت ها
كاربرد:
- محصولات مراقبت از پوست
- محصولات دوش و حمام
- شامپوهاي ملايم كودكان
- كانديشنرها و شامپوها
- محصولات شكل دهنده مو
- اسپري هاي بدن و بعد از اصلاح
- محصولات ضدعرق و بوزدا
دي سديم لارت سولفوسوكسينات (Disodium Laureth Sulfosuccinate)
ماده فعال سطحي آنيوني بسيار ملايم براي پوست و غشاء مخاطي، به شكل مايع شفاف و يا با كدورت بسيار جزيي با رنگ زرد مي باشد. اين ماده باعث افزايش قابليت سازگاري و كاهش التهاب در مورد ساير مواد فعال سطحي آنيوني از جمله سديم لورت سولفات مي شود.
ويژگي ها:
- پاك كنندگي خوب
- كف سازي خوب
- سازگاري خوب با پوست و غشاء مخاطي
- پايداري بالاي كف حتي در آب هاي بسيار سخت
- سازگاري كامل با ساير مواد فعال سطحي آنيوني، غيريوني و آمفوتري
- تمايل به هيدروليز شدن در محيط هاي قليايي و اسيدي (اين ماده يك استر است و در pH بين 5 تا 9 مي تواند به كار گرفته شود).
كاربرد:
- شامپوهاي مو
- صابون هاي مايع
- مايعات ظرفشويي
- شامپوهاي دوش
روغن کالندولا
این روغن علاوه بر خاصیت فوق العاده ضد التهابی، باعث بازسازی و نوسازی پوست شده و تکمیل کننده عمل روغن آووکادو در جلوگیری از ایجاد چین و چروک می باشد. بخصوص ترکیب این دو روغن جهت حفظ طراوت و شادابی پوست بانوانی که در دوران یائسگی به سر می برند توصیه شده است. روغن کالندولا خاصیت مرطوب کنندگی داشته و سازگاری فراوانی با پوست دارد به طوری که در فراورده های مخصوص اطفال نیز به فراوانی مورد استفاده قرار می گیرد.
روغن گل مغربی و دانه کتان
روغن این گیاهان سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 و 6 می باشد. هنگامی که پوست از نظر میزان اسیدهای چرب ضروری دچار کمبود می شود، خشک، نازک و چروکیده می گردد. اسیدهای چرب امگا 3 و 6 جهت حفظ سلامت غشاهای سلولی، حیاتی بوده و در ساخت سلولهای پوست نقش اساسی دارند. این مواد به خصوص در فرایند التیام زخمها بسیار موثر می باشند و به تعادل پروتئینها در پوست کمک می کنند. این اسیدهای چرب به عنوان یک ماده فعال جهت به دام انداختن رادیکالهای آزاد عمل نموده و پوست را در برابر اثرات زیان آور نور آفتاب محافظت می نمایند و در درمان آفتاب سوختگی نیز بسیار موثر می باشند. اسیدهای چرب امگا 3 و 6 از اثر مخرب آلودگی هوا و عوامل استرس زای محیط، روی پوست جلوگیری کرده و پیری پوست را به تعویق می اندازد. اسیدهای چرب ضروری به مهار تیروزیناز کمک کرده و باعث روشن تر شدن پوست می شوند.
روغن دانه آفتابگردان Helianthus Annuus seed oil
این روغن از دانه های آفتابگردان استخراج شده و حاوی ویتامین A و E می باشد و به علت دارا بودن آنتی اکسیدانهای قوی پوست را در برابر اشعه UV و رادیکالهای آزاد محافظت می کند و با به تاخیر انداختن اکسید شدن چربی های پوست، باعث جلوگیری از ایجاد چین و چروک می گردد. این روغن بسیار safe است بطوریکه در محصولات کودکان نیز استفاده می شود و دارای خاصیت مرطوب کنندگی و نوسازی پوست می باشد. این ماده به ترمیم پوستهای آسیب دیده و حساس کمک می کند.
روغن هسته انگور Grapeseed oil
این روغن از هسته انگور گرفته می شود و براحتی از راه پوست جذب شده و سرشار از ویتامینهای A و E طبیعی و اسید های چرب ضروری (لینولئیک اسید) می باشد. این ماده کومدوژن نمی باشد و باعث تشدید آکنه نمی گردد. مواد آنتی اکسیدان موجود در آن از اثر رادیکالهای آزاد روی پوست جلوگیری می کند و دارای خواص سفت کننده پوست بوده و از ایجاد چین و چروک نیز جلوگیری می نماید
روغن درخت چای
این ترکیب یک ضد باکتری انتخابی برای باکتریهای پوستی بخصوص پروپیونی باکتریوم اکنه( عامل اصلی ایجاد جوش) می باشد. این ماده بر اساس تحقیقات انجام شده باعث ایجاد فلور میکروبی پایدار و مناسبی برروی پوست شده که در سلامت آن نقش مهمی را ایفا می نماید. همچنین اثرات ضد التهابی این ماده توسط محققان بسیاری مورد بررسی قرار گرفته که در نتیجه آن خصوصیات ضد التهابی این ماده تایید گردیده است.
روغن جوانه گندم
این روغن حاوی مقادیر بالایی لستین، اسیدهای چرب ضروری امگا 3 و 6 و ویتامین های E،A و Dمی باشد. این ماده باعث نوسازی پوست شده و جهت درمان خشکی و چین و چروک پوست به کار برده می شود علاوه بر آن خاصیت آنتی اکسیدانی قوی داشته و لستین آن باعث رفع خشکی پوست می گردد. ویتامین E طبیعی موجود در این روغن حدود 100 برابر ویتامین E صناعی قدرت آنتی اکسیدانی داشته و همراهی این ویتامین با اسیدهای چرب امگا 3و 6 پوست را در برابر عوامل مخرب محیطی و رادیکالهای آزاد حفظ نموده و در به تعویق انداختن پیری نقش موثری دارد. Octacosanol موجود در این روغن منبع غنی انرژی جهت رشد جوانه های گندم بوده و می تواند به عنوان منبع انرژی جهت ساخت و ساز و متابولیسم پوست مورد استفاده قرار گیرد.
روغن جوجوبا
این روغن از دانه گیاه Simmondsia chinesis بدست می آید و بسیار شبیه Sebum می باشد. این روغن عمیقاً جذب پوست شده و موثرترین روغن گیاهی جهت درمان خشکی پوست می باشد و pH پوست را تنظیم کرده و همچنین در صورت تجمع چربی روی منافذ پوست به رفع این چربی اضافه نیز کمک می کند و خاصیت پاک کننده دارد. این ماده باعث از بین رفتن خشکی پوست شده و خارش حاصل از خشکی را از بین می برد. نرمی و لطافتی که این روغن به پوست می بخشد باعث بهبود چروکهای پوست شده و پوست جوانتر به نظر می رسد علاوه بر این دارای خصوصیات ضد التهابی بوده و بدون ایجاد هیچ مشکلی روی پوستهای آکنه دار نیز مورد مصرف دارد.
روغن آووکادو
روغن این گیاه به علت سرشار بودن از ویتامین E مشهور می باشد. ویتامین E طبیعی حدود 100 برابر ویتامین E صناعی قدرت آنتی اکسیدانی داشته و علاوه بر ایجاد نرمی و لطافت پوست، براحتی از طریق پوست جذب شده، پوست را از اثرات زیانبار رادیکالهای آزاد حفظ می نماید به همین علت وجود روغن آووکادو در محصولات باعث به تاخیر افتادن علائم پیری می شود.
روغن بادام
این روغن به علت دارا بودن خواص نرم کننده و ضد التهابی مصارف زیادی در تهیه انواع پمادها، کرمها و محلولهای بهداشتی دارد. این ترکیب اثر نرم کننده و التیام بخش داشته و در رفع التهابهای سطحی بدن، سوختگی ها و نیز در باد سرخ از آن استفاده می شود.
اسید استئاریک (Stearic acid)
از جمله اسیدهای چرب می باشد و بعنوان اکتادکانوئیک اسید شناخته می شود و نیز یک امولسیفایر آنیونی است. شکل ظاهری آن بصورت فلاکهای سفید یا زرد خیلی کمرنگ می باشد و در آب نامحلول و در روغن و الکل محلول است. این ماده بعنوان امولسیفایر، روان کننده و نرم کننده و ایجاد کننده احساس خنکی پوست استفاه می گردد. بصورت 10-2% در فرمولاسیون استفاده می گردد. دارای نقطه ذوب 69 درجه بوده و HLB برابر 15 دارد.
ستیل الکل (Cetearyl alcohol)
الکلی با زنجیره مستقیم و جامدی واکسی و سفید رنگ است. این ماده جهت ضخیم نمودن محصولات مایع و افزایش توانایی فوم شدن یا استحکام فومها بکار می رود. همچنین جهت افزایش ویسکوزیته و پایدار کردن امولسیون و نیز نرم کنندگی استفاده میشود. ستئاریل الکل مخلوطی از ستیل و استئاریل الکل هاست که الکلهای چرب می باشند. مقدار HLB ان برابر 15.5 می باشد.
گلیسرول منواستئارات (Glycerol monostearate (GMS))
این ماده محصول استری شدن گلیسیرین و اسید استئاریک می باشد. جامدی واکسی و سفید یا کرم رنگ است. این ماده یک روان کننده سطح پوست است که به آن ظاهری نرم و لطیف می بخشد. همچنین با تشکیل یک لایه محافظ روی پوست سرعت خروج آب از سطح پوست را کاهش می دهد و با استفاده از کاهش کشش سطحی مواد موجود در امولسیون به تشکیل امولسیون کمک می کند. این ماده بعنوان عامل حالت دهنده پوست، نرم کننده، سورفاکتانت و امولسیفایر استفاده می شود و نیز برای پایدار کردن یک محصول، کاهش تبخیر آب، تهیه محصول ضد انجماد بکار می رود. مقدار HLB آن 3.8 می باشد.
پروپیل پارابن (Propyl paraben):
پارابن ها موادی هستند که از پارابنزوئیک اسید مشتق شده اند. این مواد شامل متیل پارابن، اتیل پارابن، پروپیل پارابن، ایزوپروپیل پارابن، بوتیل پارابن و ایزو بوتیل پارابن می باشد. نمکهای سدیم و پتاسیم آنها نیز مورد استفاده قرار می گیرند. پارابن ها بعنوان نگهدارنده در فرمولاسیون مورد مصرف قرار می گیرند و از رشد ونمو مخمر و باکتری جلوگیری می کنند. این مواداسترهای پاراآمینو بنزوئیک اسید و یک الکل مانند متانول، اتانول، پروپانول، ایزوپروپانول، بوتانول و ایزوبوتانول می باشد.پارابن ها برای پوست های نرمال حساسیتی ایجاد نمی کنند و نیز تا زیر 1% جذبپوست نمی شوند. پروپیل پارابن جهت نگهداری محصولات آرایشی پایه آبی از قبیل مرطوب کننده ها، شامپوها، تمیز کننده ها، حالت دهنده ها و ضد آفتاب ها استفاده می شوند. این مواد در صنایع دارویی بصورت خوراکی، تزریقی و... مصرف می گردد ولی تقریباً همیشه غلظت کمتر تاز 1% آن استفاده می شود. نام علمی این ترکیب پروپیل 4-هیدروکسی بنزوات است و نقطه ذوب آن 99-96 درجه می باشد. پارابن ها می بایست در آب گرم حل شوند زیرا ئدر آب سرد با همدیگر تجمع می کنند. همچنین آنها در محلو.ل های آنیونیک صابونی (خنثی) می شوند. بهتر است ابتدا آنها را در یک حلال دیگر مانند پروپیلن گلیکول حل کرده و بعد به آب اضافه شوند. زیرا میزان حلالیت آنها در پروپیلن گلیکول بسیار بیشتر از آب است. پارابن ها بوسیله پیوند های هیدروژنی قوی از قبیل ترکیبات شدیداً اتوکسیله شده مانند پلی سوربات ها، مشتقات سلولزی، پروتئین ها و لستین غیرفعال می شوند. این ترکیبات همچنین توسط برخی مواد مانند Clay (خاک رس) جذب می شوند ونیز به PH بسیار حساس و وابسته هستند.
متیل پارابن (Methyl paraben):
پودری سفید رنگ است و در PH های بین 8-3 مقاوم می باشد وبرای تأثیر بیشتر با افزودنیهای دیگری مانند EDTA، پروپیلن گلیکول، کواترنیوم 15 بکار می رود. در محصولات آرایشی و مراقبت شخصی از مقدار متیل پارابن 0.2% و از پروپیلن پارابن 0.1% استفاده می شود. این ماده در موادی از قبیل: استون، اتانول، استرهای آرایشی، اتر، گلیسیرین داغ، پروپیلن گلیکول و آب داغ حل می شوند. نام علمی این ماده متیل 4-هیدروکسی بنزوات می باشد و بعنوان نگهدارنده مورد مصرف قرار می گیرد.
متيل كلرو ايزوتيازولين اون ومتيل ايزوتيازولين اون (Methylchloroisothiazolinone, Methylisothiazolinone)
مايع شفاف بي رنگ و بي بو و شامل دو نوع ايزوتيازولين است. متيل ايزوتيازولين محصول فرعي روند ساخت اين ماده مي باشد.
ويژگي ها:
- به عنوان نگهدارنده به فرآورده افزوده شده تا ميكروارگانيسم ها را از بين برده و يا از رشد و تكثير آنها جلوگيري نمايد. داراي طيف اثر وسيع بر روي باكتري ها و قارچ ها است.
كاربرد:
- شامپو سر
- شامپو بدن
- شامپو كودك
- ژل مو
وازلین (Petrolatum):
ماده ای نیمه جامد با رنگ شفاف یا زرد کمرنگ می باشد و در محصولات مختلف آرایشی مصرف می گردد. وازلین جهت محافظت از پوست و همچنین آسیب های پوست استفاده می گردد. همچنین با تشکیل یک لایه روی پوست سرعت خروج آب از پوست را کاهش می دهد. این ماده ظاهر، بافت، درخشندگی و نرمی مو را افزایش می دهد و نیز موهای آسیب دیده توسط موادشیمیایی و رفتارهای فیزیکی را بهبود می بخشد. وازلین از جمله مواد هیدروکربنی است که فقط از کربن و هیدروژن تشکیل شده است. هیدروکربنها عموماً مشتقات مواد پتروشیمیایی هستند ولی در گیاهان و جانوران نیز یافت می شوند. وازلین مخلوطی از هیدروکربنهای جامد و مایع است. در محصولات آرایشی این ماده بعنوان حالت دهنده مو، محافظ پوست، عامل حالت دهنده پوست و همچنین بعنوان نرم کننده و روان کننده مواد آرایشی بکار می رود، زیرا بافت نرمی دارد. در وازلین هیدروکربنهای جامد در مایع قرار گرفته اند و ساختار ژل مانند را سبس می شوند. هرچه مقدار هیدروکربنهای جامد بیشتر باشد وازلین سختتر شده و نقطه ذوب آن بالاتر می رود و هرچه هیدروکربنهای مایع بیشتر باشند وازلین نرمتر و نقطه ذوب آن کمتر می شود. وازلین های نرم در تولید محصولاتی مانند کرم پوست و وازلین سخت در محصولاتی نظیر رژ لب استفاده می شوند. نگهدارنده ها و فرآیندهای شیمیایی از قبیل هیدروژناسیون عمر مفید وازلین ها را کاهش می دهند. این ماده خنثی است و در اثر مخلوط شدن با دیگر مواد شیمیایی واکنش بین آنها رخ نمی دهد.
بیزوکس (Beeswax):
واکسی است که از زنبور عسل ترشح می شود. این ماده از جدا شدن امولسیون به دو فاز آب و روغن جلوگیری می کند. همچنین موجب ضخیم شدن فاز روغن می شود و نیز در محصولاتی مانند رژ لب موجب نرمتر شدن انها در حالیکه حالت جامد آنها حفظ شده است، می گردد. موم زنبور تازه سفید رنگ است ولی رزین ها و دیگر ناخالصیهای طبیعی موجب تغییر رنگ آن به زرد کمرنگ و یا قهوه ای می شوند. محصول شامل 4% موم زنبور برای پوست حساسیت ایجاد نمی کند. استر هگزادکانوئیک اسید از تری آلکانتانول عموماً جز اصلی موم زنبور است. این ماده در محصولات مختلفی از قبیل ویسکوزیته بالا تا امولسیونها و سوسپانسیونها و نیز مواد پایه سخت مانند رژ لب و پمادهای مو استفاده می گردد. دمای ذوب آن 65-62 درجه بوده و مقدار صابونی شدن 103-89 و درصد استر 79-72 و HLB برابر 12 دارد. بعنوان امولسیفایر، نرم کننده و مرطوب کننده استفاده می شود. همچنین این ماده دارای یک ماده آنتی باکتریال است و نیز دارای مقداری ویتامین A است که برای سلولها حیاتی است.
پلي كواترنيوم-10 (Polyquaternium-10)
اين ماده حالت دهده كاتيوني و به شكل پودر سفيد رنگ مي شود كه پروتئين هاي آسيب ديده را ترميم مي كند.
ويژگي ها:
- محلول در آب
- قابليت ترميم شكاف هاي انتهايي مو
- عدم ايجاد سوزش و خارش در چشم
- بهبود بخشيدن فرهاي ريز مو
- تشكيل غشاء نازك (Film Former ) شفاف پيوسته و غير چسبنده بر روي تارهاي مو
- شانه خوري عالي مو در حالت مرطوب
- بهبود بخشيدن ظاهر موي آسيب ديده
- افزايش قابليت شكل گيري مو
- كاهش اثرات سوزش و خارش مواد فعال سطحي
- بالا بردن كارآيي مواد جاذب UV
- قابليت كاربرد در محصولات شفاف
- قابليت سازگاري با محدوده وسيعي از مواد فعال سطحي
كاربرد:
- شامپو
- پاك كننده صورت
- شامپو نرم كننده
- اسپري مو
- كانديشنر
- ژل حالت دهنده مو
- لوسيون مرطوب كننده
- نرم كننده پوست
منتول (Menthol)
به شكل بلورهاي بي رنگ با بوي نافذ شبيه بوي نعناع است. طعمي معطر و گرم دارد كه به دنبال آن خنكي در موضع احساس مي شود. به طور طبيعي الكل نوع دوم است و از روغن فرار نعناع از طريق نيمه صنعتی از هيدروژناسيون اسانس آويشن تهیه می شود.
ويژگي ها :
- در غلظتهاي كم، پايانه هاي عصبي حس سرما را تحريك مي كند و احساس سردي را همراه با اثرات بيحسي موضعي و بي دردي ايجاد مي نمايد.
- در غلظتهاي بالاتر پايانه هاي عصبي حس گرما و درد را تحريك مي كند.
كاربرد :
- درمان خارش، سوختگي هاي خفيف و آفتاب سوختگي
- فراورده هاي ضد نيش حشرات
- لوسيون هاي پيش از اصلاح
- شامپو بدن مخصوص ورزشكاران جهت درمان دردهاي عضلاني
- شامپو سر جهت ايجاد احساس خنكي ، تازگي و طراوت
اسيد سيتريك (Citric Acid)
پودر بي رنگ يا سفيد بدون بو يا تقريبا بي بو با طعم خيلي ترش.
ويژگي ها:
- آنتي اكسيدان
- تنظيم كننده pH فراورده هاي آرايشي و بهداشتي
كاربرد :
- فرمولاسيون اكثر فراورده هاي آرايشي و بهداشتي
كواترنيوم 80 (Quaternium- 80)
اين ماده حالت دهنده كاتيوني و به شكل مايع شفاف است كه با داشتن وزن مولكولي بالا سازگاري خوبي با مواد فعال سطحي آنيوني دارد. در هنگام تهيه شامپو، اول بايد اين ماده با ماده فعال سطحي آنيوني، حلال ها و تركيبات نامحلول در آب مخلوط شود و سپس ساير مواد افزوده گردد.
ويژگي ها:
- افزايش شانه خوري مو در حالت خيس و خشك
- افزايش نرمي، درخشندگي و قابليت فرم گيري مو
- ضد الكتريسيته ساكن
- واكنش پذيري قابل توجه با كراتين و پروتئين هاي مو و پوست به دليل خصلت كاتيوني آن
- افزايش نرمي و لطافت پوست
كاربرد:
- شامپو نرم كننده
- كانديشنر
- تميز كننده هاي پوست
هيدروكسي پروپيل تريمونيوم كلاژن هيدروليز شده (Hydroxy Propyltrimonium Hydrolyzed Collagen)
اين ماده يك مشتق آمونيوم كواترنري از پروتئين هيدروليز شده كلاژن، به شكل پودر سفيد رنگ مي باشد كه بعنوان حالت دهنده (Conditioner ) مورد استفاده قرار مي گيرد. گروههاي آمونيوم كواترنري در اين ماده با پيوندهاي كووالانسي به پروتئين متصل شده اند و در نتيجه يك ماده شديداً كاتيوني را بوجود مي آورند كه با مواد آنيونيك و آمفوتريك نيز سازگار مي باشد. تأثيرگذاري اين ماده بر روي مو، از پروتئين سازنده آن (كولاژن هيدروليز شده) بسيار بيشتر است.
ويژگي ها:
- حالت دهندگي مو
- افزايش حجم و درخشندگي مو
- كاهش آشكار شكاف هاي پاياني مو
- شكل دهنده مو (Styling Effect)
كاربرد:
- شامپوها
- كانديشنرهای كرم ها و لوسيون ها
- لوسيون هاي فردهنده دائمي